autisme kunst 

Autisme is een zeer ernstige emotionele ontwikkelingsstoornis van het kind dat volledig in zichzelf gekeerd en contactgestoord is. De intelligentie kan echter zeer variërend zijn, soms zelfs met een uitzonderlijke begaafdheid, bv. voor rekenen of een bijzonder geheugen voor getallen, plantennamen e.a. Ook tekentalent kan daartoe behoren. Dit boek van de pedagoog en autismedeskundige Peter Vermeulen handelt -- schijnbaar een beetje lukraak en zelfs chaotisch -- over de raaklijnen tussen autisme en kunst. Toch heeft het een duidelijke structuur: de eerste twee hoofdstukken gaan over waarneming, resp. creativiteit, en het laatste hoofdstuk bevat de beloofde dialoog (die een eigen logica bezit -- vandaar de titel). Alleen de tussengevoegde [lees meer] illustraties zorgen (nodeloos?) voor verwarring: ze houden (ten dele) verband met een niet nader genoemd noch omschreven 'project' (Wat? Waar? Wanneer? Waartoe? Participanten? Resultaten?). Door het boek heen slingeren zich een aantal 'verhalen' -- over het wondere tekentalent van het meisje Nadia (één illustratie), over de erkende autistische kunstenaars Jessy Park, Gilles Trehin en Stephen Wiltshire (van hun werk géén afbeeldingen), over het vermoedelijke autisme bij een kunstenaar als bv. Andy Warhol. Het boek stelt ook intrigerende vragen: Kunnen computers kunst maken? Helpt een beetje stoornis creatief te zijn? Hoe functioneert de waarneming (perceptie) in een autistisch brein? Waren de paleolithische rotsholenschilders autisten (of werkte hun perceptie analoog)? Hoe reageert een autist op een onmogelijke perspectieftekening van Maurits Escher? Hoe dialogeert een surrealist met een hyperrealist? Enz. De uiteenzetting is boeiend en, ondanks de moeilijkheidsgraad van het onderwerp, verrassend verhelderend. Deze dialoog tussen kunst en autisme is niet alleen voor kunstliefhebbers interessant en/of nodig. Ook in meer algemene zin staat hier -- in kort bestek -- zeer veel te lezen over kernbegrippen in het functioneren van 's mensen hersenwerk: waarneming, ideeën, representatie, verbeelding en fantasie, zingeving en betekenisverlening. Niet ongewoon dus dat ook de semioticus Umberto Eco in het discours enkele keren opduikt. Verzorgde uitgave, met duidelijke typografie, maar te smalle bindmarge (rugkraak!); rijkelijk geïllustreerd, onconventionele lay-out. Enkele taal- en andere slordigheden. Geen bibliografie, noch namenregister. Een nuttige publicatie, maar uiteraard niet als verstrooiende vakantielectruur geschikt. Niet goedkoop, maar de auteursrechten gaan naar Autisme Centraal in Gent. [Paul Huys]
Copyright (c) Vlabin-VBC2003http://www.deleeswolf.be