orthopedagogische hulpverlening 

Dit kloeke tweeluik, een volledig herwerkte uitgave van het eendelige Handboek jeugdhulpverlening (2001), wil een grondig en toegankelijk overzicht bieden van de jeugdhulpverlening in Vlaanderen. In het eerste deel komen verschillende doelgroepen aan bod, van kinderen met gedragsproblemen of leerstoornissen tot kinderen met een of andere lichamelijke of geestelijke beperking. Het tweede deel brengt het gediversifieerde zorgveld in kaart, specifieke sectoren en organisaties, met aandacht voor belangrijke nieuwe ontwikkelingen als interculturalisering, inclusief onderwijs en integrale jeugdhulp. De auteurs bieden goed onderbouwde, van veel informatie, literatuurverwijzing en kritische bedenkingen voorziene overzichten aan. Dit handboek lijkt [lees meer] op het eerste gezicht vooral voor studenten en diverse professionelen bestemd, maar het is ook toegankelijk voor ouders en andere opvoeders.

Hoewel de auteurs instemmen met de visie dat beperkingen en handicaps uitingen zijn van diversiteit en niet van anomalieën, en dat ze dus in de eerste plaats een sociaal probleem zijn, blijven ze het niettemin nuttig vinden specifieke doelgroepen te onderscheiden en de 'eigenheid' ervan te benadrukken. De artikelen over doelgroepen in het eerste deel van dit handboek openen telkens met een voorbeeld van een problematisch gedrag, waarna definities, verklaring, classificatie en diagnostiek, een overzicht van behandelingswijzes, en de gevolgen voor het opvoeden volgen. Het orthopedagogische perspectief wordt meestal goed betrokken op de (psycho)somatische oorzaken en kenmerken van probleemgedrag. In het hoofdstuk over delinquentie komt het minder aan bod, en het ontbreekt in het hoofdstuk over vluchtelingenjongeren, dat zich beperkt tot een overzicht van psychosociale problemen en behandeling, wat op zich wel nuttige informatie oplevert voor opvoeders die met deze recente evolutie geconfronteerd worden.

Het tweede boek valt in twee delen uiteen. In de eerste zes bijdrages worden bestaande voorzieningen voorgesteld, zoals Kind & Gezin, de bijzondere jeugdbijstand en het buitengewoon onderwijs, met aandacht voor kritische punten en recente ontwikkelingen. In deze teksten moet natuurlijk veel aandacht besteed worden aan droge organisationele aspecten zoals overheidsdecreten, cijfermateriaal, soorten instellingen en hulpverlening. De auteurs trachten toch zoveel mogelijk inhoud mee te geven, door uitgangspunten en knelpunten te overlopen, en af en toe een voorbeeld te geven. De laatste drie bijdrages gaan volledig in op recente, belangrijke inhoudelijke evoluties in de jeugdhulpverlening. Het grote ideaal van het inclusief onderwijs ('de school voor allen') wordt tegenwoordig verlaten en slechts beperkt gerealiseerd, de concrete interculturalisering van de jeugdhulpverlening komt langzaam maar zeker op gang, en de integrale hulpverlening is, in beleid zowel als in praktijk, volop in ontwikkeling. [Chris Bulcaen]
Copyright (c) Vlabin-VBC2006http://www.deleeswolf.be